Οι "Bρώμικες Ίνες" Που Εκπέμπονται Από Τα Πτερύγια Των Ανεμογεννητριών Είναι Εξίσου Επικίνδυνες Με Τον Αμίαντο
Μετάφραση: Απολλόδωρος
6 Αυγούστου 2024 | Rhoda Wilson | Διαβάστε το εδώ
Μπορείτε να κάνετε εφάπαξ ή επαναλαμβανόμενες δωρεές μέσω του Ko-Fi:
Οι ανεμογεννήτριες δεν είναι μόνο επιβλαβείς για το περιβάλλον και την άγρια ζωή, αλλά εγκυμονούν κινδύνους και για την ανθρώπινη υγεία.
Στο άρθρο που ακολουθεί, ο Νορβηγός ιστορικός Stephan Sander-Faes υπογραμμίζει πρόσφατες αναφορές ότι οι ζημιές στα πτερύγια του ρότορα των ανεμογεννητριών θα μπορούσαν να απελευθερώσουν όχι μόνο αιχμηρά, μεγαλύτερα θραύσματα, αλλά και πολύ λεπτή, αναπνεύσιμη σκόνη ινών από ίνες άνθρακα, τις λεγόμενες "βρώμικες ίνες".
Αυτές οι ίνες είναι εξίσου καρκινογόνες με τον αμίαντο και μπορούν να εισέλθουν στο σώμα μας μέσω του δέρματος και των πνευμόνων μας. Οι ίνες αυτές δεν αποτελούν κίνδυνο μόνο για τους ανθρώπους, αλλά και για τα ζώα.
Γνωρίζουν για αυτές τις "βρώμικες ίνες" που εκπέμπονται από τα πτερύγια των ανεμόμυλων εδώ και πάνω από μια δεκαετία .
Οι Aνεμογεννήτριες ως Κίνδυνος για την Υγεία
Από τον Epimetheus
Έχουμε ακούσει πολλές ανησυχίες και διαμαρτυρίες για τους ανεμόμυλους, που κυμαίνονται από συναισθηματικές εκκλήσεις (σκοτώνουν ζώα) μέχρι αντιλήψεις συντηρητισμού (η κατασκευή τους είναι γελοιωδώς ακριβή), και από οικολογικές ανησυχίες (σκεφτείτε μόνο όλη την ενέργεια και τις πρώτες ύλες για την κατασκευή τους) μέχρι την αμφισβητήσιμη "βιωσιμότητά" τους (τι γίνεται με αυτούς όταν δεν φυσάει ο άνεμος).
Δεν υπάρχουν πραγματικά καλές απαντήσεις σε κανένα από αυτά τα ερωτήματα, και θα μπορούσαμε να προσθέσουμε μερικά ακόμη, π.χ., τα πτερύγια των δρομέων προέρχονται από την άλλη άκρη του κόσμου, χαλάνε τη θέα, και η διαλείπουσα λειτουργία τους απαιτεί τεράστιες πρόσθετες επενδύσεις σε υποδομές του δικτύου, μετασχηματιστές και τα παρόμοια.
Και τώρα βρήκα ακόμη ένα πρόβλημα, αλλά καλύτερα να το διαβάσετε μόνοι σας.
Η μετάφραση και οι υπογραμμίσεις είναι δικές μου, όπως και οι "βασικές γραμμές".
Ο Υποτιμημένος Κίνδυνος των Πτερυγίων του Ρότορα
Οι καρκινογόνες "βρώμικες ίνες" μπορούν να απελευθερωθούν σε περίπτωση πυρκαγιάς και θραύσης -η ανακύκλωση δεν είναι ακόμη δυνατή
Της Dagmar Jestrzemski, Preußische Allgemeine Zeitung, 20 Δεκεμβρίου 2022 [πηγή].
Στο αιολικό πάρκο Alfstedt στην περιφέρεια Rotenburg/Wümme της Κάτω Σαξονίας, το πτερύγιο ενός ρότορα ανεμογεννήτριας έσπασε στις 15 Σεπτεμβρίου [2022]. Μετά από 14 ημέρες, έσπασε εντελώς. Η ανεμογεννήτρια είχε τεθεί σε λειτουργία μόλις λίγες εβδομάδες. Έκτοτε, μεγάλα και μικρά σωματίδια με αιχμηρά άκρα στάζουν από το μεγάλο σημείο θραύσης στη γύρω γεωργική γη.
Οι κάτοικοι της περιοχής ανησυχούν επειδή, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Zevener Zeitung στις 28 Νοεμβρίου [2022], λεπτές ίνες του υλικού φέρονται να έχουν εξαπλωθεί σε όλη την κοινότητα. Η ζημιά στο πτερύγιο του ρότορα θα μπορούσε να έχει απελευθερώσει όχι μόνο αιχμηρά, μεγαλύτερα θραύσματα, αλλά και πολύ λεπτή, αναπνεύσιμη σκόνη ινών από ίνες άνθρακα, τις λεγόμενες “βρώμικες ίνες” [στα Γερμανικά= fiese Fasern, Carbon-fiber reinforced polymer, αλλά σημειώστε ότι το λήμμα της αγγλόφωνης Wikipedia δεν αναφέρει καμία επίπτωση στην υγεία], οι οποίες μπορούν να διεισδύσουν στον οργανισμό ανθρώπων και ζώων μέσω του δέρματος και των πνευμόνων.
Τόσο Επικίνδυνες Όσο ο Αμίαντος
Τα σύνθετα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή πτερυγίων ρότορα είναι ίνες γυαλιού ("GRP"), ξύλο balsa, χαλύβδινα στοιχεία και, στην περίπτωση πολύ μεγάλων πτερυγίων, ίνες άνθρακα ("CFRP") συνδεδεμένες με εποξειδικές ρητίνες. Αυτές περιέχουν τοξικές ουσίες όπως η δισφαινόλη Α [μία από τις πιο επικίνδυνες από τις "χημικές ουσίες για πάντα", η οποία έχει μακρά και άθλια ιστορία κινδύνων για την ανθρώπινη υγεία]. Αφού το GRP χρησιμοποιήθηκε ως κύριο συστατικό για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο πλαστικά ενισχυμένα με ίνες άνθρακα (CFRP) για εξοικονόμηση βάρους.
Οι ίνες ενσωματώνονται με τα πλαστικά σε ένα καλούπι και σκληραίνονται με θέρμανση. Το αποτέλεσμα είναι ένα ανθεκτικό, υψηλής αντοχής υλικό που είναι ελαφρύτερο από τον χάλυβα. Το CFRP θεωρείται το υλικό του μέλλοντος και χρησιμοποιείται επίσης στην αεροδιαστημική βιομηχανία, την αυτοκινητοβιομηχανία και τις κατασκευές.
Ωστόσο, σε περίπτωση πυρκαγιάς σε θερμοκρασίες άνω των 650 βαθμών Κελσίου, οι στάχτες του πλαστικού CFRP απελευθερώνουν αναπνεύσιμες ίνες, τις οποίες ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ("ΠΟΥ") θεωρεί εξίσου καρκινογόνες με τον αμίαντο. Καθώς οι ανεμογεννήτριες που καίγονται δεν μπορούν να σβηστούν λόγω του μεγάλου ύψους τους, αυτό έχει ως αποτέλεσμα ανεξέλεγκτες εκπομπές "βρώμικων ινών", με τις καιρικές συνθήκες να καθορίζουν την κατεύθυνση και την εξάπλωση της εξαιρετικά επικίνδυνης σκόνης. Το 2014, το Ομοσπονδιακό Γραφείο Υποδομών, Προστασίας Περιβάλλοντος και Υπηρεσιών [στα Γερμανικά= Bundesamt für Infrastruktur, Umweltschutz und Dienstleistung] των Γερμανικών Ενόπλων Δυνάμεων προειδοποίησε για εισπνεύσιμα σωματίδια ινών άνθρακα μετά από πυρκαγιές.
Προβλήματα με την Ανάκτηση των Συντριμμιών
Η κυβέρνηση αγνοεί αυτόν τον κίνδυνο για τους ανθρώπους, τα ζώα και το περιβάλλον. Δεν υπάρχουν νομικές ρυθμίσεις, για παράδειγμα, για τον καθορισμό επαρκών ελάχιστων αποστάσεων μεταξύ των ανεμογεννητριών που καίγονται και των κατοικιών. Ως αποτέλεσμα, η εθελοντική πυροσβεστική υπηρεσία του Augsberg ( Upper Palatinate) δεν είχε καμία πληροφορία σχετικά με την ανάγκη για προστατευτικό ρουχισμό και αναπνευστική συσκευή όταν τρεις νέοι, οι νεαροί πυροσβέστες, ανέλαβαν να συλλέξουν τα συντρίμμια ενός σπασμένου πτερυγίου ρότορα από το γειτονικό δάσος στο αιολικό πάρκο Illschwang τον Μάιο του 2018.
Σύμφωνα με την εταιρεία κοινής ωφέλειας, Energiekontor της Βρέμης, δεν υπήρχαν διαθέσιμα εργοταξιακά οχήματα στο Alfstedt για την απομάκρυνση του κατεστραμμένου πτερυγίου του ρότορα στα τέλη Νοεμβρίου. Ωστόσο, η εταιρεία προσπαθεί να εξαλείψει το συντομότερο δυνατό τις δυσμενείς επιπτώσεις στους ιδιοκτήτες γης, τους ενοικιαστές και τους κατοίκους, καθώς και τη ρύπανση του περιβάλλοντος που προκλήθηκε από τη μόλυνση [boilerplate corporatese]. Είχε επίσης ανατεθεί σε εργολάβο να επιθεωρήσει και να καθαρίσει τις περιοχές. Ωστόσο, οι ιδιοκτήτες των παρακείμενων λιβαδιών και αγρών είναι πεπεισμένοι ότι οι λεπτές ίνες δεν θα απομακρυνθούν ποτέ από τη γεωργική γη. Για την κατασκευάστρια εταιρεία General Electric, η ζημία θα μπορούσε να είναι τεράστια αν το έδαφος πρέπει να αντικατασταθεί σε μεγάλη κλίμακα.
Τριβή Κατά την Κανονική Λειτουργία
Παρά τις δαπανηρές έρευνες, δεν υπάρχει ακόμη λύση στον ορίζοντα για την ανακύκλωση της συνεχώς αυξανόμενης ποσότητας αποσυναρμολογημένων πτερυγίων ρότορα σε βιομηχανική κλίμακα [εδώ είναι μια γρήγορη ερώτηση προς όλους τους "ειδικούς™": υπάρχει κάποιος που να δέχεται να απαντήσει; Θέλω να πω, είναι ουσιαστικά το ίδιο με τα "παλιά" ηλεκτρονικά, π.χ. κινητά τηλέφωνα, φορητούς υπολογιστές, ταμπλέτες, ό,τι θέλετε]. Τα πτερύγια ρότορα με βάση τις γυάλινες ίνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως δευτερογενές καύσιμο στην τσιμεντοβιομηχανία μετά από πολύπλοκη προεπεξεργασία. Τα σύνθετα υλικά με ίνες άνθρακα είναι πολύ πιο προβληματικά. Αποικοδομούνται μόνο κατά την αποτέφρωση σε πολύ υψηλότερες θερμοκρασίες από αυτές που επικρατούν σε μια μονάδα αποτέφρωσης αποβλήτων. Δεν είναι επίσης ανακυκλώσιμα. Παγκοσμίως, τα πτερύγια ρότορα των αχρησιμοποίητων ανεμογεννητριών θάβονται κυρίως σε χώρους υγειονομικής ταφής [τι θαυμάσια "λύση™"- το ίδιο συμβαίνει παρεμπιπτόντως και με τα μολυσμένα από αμίαντο οικοδομικά υλικά: μαντεύετε γιατί;], κάτι που, σύμφωνα με την καθηγήτρια αρχιτεκτονικής Lamia Messari-Becker, συμβαίνει συχνά και στη Γερμανία, εάν τα πτερύγια ρότορα δεν μπορούν να πωληθούν στο εξωτερικό. Περίπου 29 τόνοι πλαστικού [sic] καταλήγουν στο έδαφος με κάθε πτερύγιο ρότορα.
Σύμφωνα με μελέτες από τις Κάτω Χώρες, δεκάδες κιλά μικροπλαστικών στροβιλίζονται κάθε χρόνο εκατοντάδες μέτρα στην ατμόσφαιρα ως θραύσματα και λεπτή σκόνη κατά τη χρήση των εγκαταστάσεων λόγω φθοράς, ορισμένα από τα οποία βυθίζονται στο έδαφος ή στους ωκεανούς σε μεγάλες αποστάσεις. Περίπου 1,141 εκατομμύρια τόνοι σύνθετων υλικών παράγονται στην Ευρώπη κάθε χρόνο. Η Γερμανία κατέχει το μεγαλύτερο μερίδιο από αυτό με 225.000 τόνους [να έχετε υπόψη σας, αυτοί οι αριθμοί είναι 2-3 ετών- υποθέτω ότι τώρα είναι υψηλότεροι].
Τελικά Συμπεράσματα
Πρώτον, οι "βρώμικες ίνες" αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία. Σύμφωνα με τη γερμανική Wikipedia, αυτό μπορείτε να το διαβάσετε εκεί (παραλείπονται οι παραπομπές):
Aνησυχίες για την Υγεία [στα Γερμανικά= Gesundheitsrisiken].
Η μηχανική επεξεργασία του CFRP, ιδίως η μηχανική κατεργασία (πριόνισμα, φρεζάρισμα, διάτρηση, λείανση κ.λπ.), παράγει σωματίδια ινών άνθρακα που μπορεί να έχουν καρκινογόνο δράση.
"Η αυξανόμενη χρήση του CFRP συνδέεται στενά με την αύξηση των συγκολλημένων συνδέσεων για να εξασφαλιστεί η συμβατή με τις ίνες σύνδεση. Ωστόσο, μερικές φορές απαιτούνται διεργασίες κατεργασίας για την παραγωγή επιφανειών που μπορούν να συγκολληθούν. Τα προκύπτοντα σωματίδια ινών άνθρακα θεωρούνται δυνητικά καρκινογόνα, έτσι ώστε να απαιτούνται οι κατάλληλες προφυλάξεις επαγγελματικής ασφάλειας". [μέσω Hubert Pelc (πηγή)]
Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων, μια πυρκαγιά στην οποία εμπλέκεται CFRP απελευθερώνει ίνες που θα μπορούσαν να έχουν επίδραση συγκρίσιμη με αυτή του αμιάντου. Πάνω απ' όλα, αυτό θα αποτελούσε κίνδυνο για τους βοηθούς στον τόπο του ατυχήματος, όπως οι πυροσβέστες ή οι αστυνομικοί [πηγή]. Ένας εμπειρογνώμονας αναφέρει ως κατευθυντήρια γραμμή μια ακτίνα περίπου 300 μέτρων γύρω από ένα ατύχημα με φλεγόμενο CFRP.
Θα προσθέσω την πηγή για την τελευταία παραπάνω πρόταση, η οποία προέρχεται από το 2010 (!): Norbert Simmet, "Nasty Fibres - Danger for First Responders" (στα Γερμανικά= "Fiese Fasern-Gefahr für Rettungskräfte", Merkur, 13 Δεκ. 2010).
Δεύτερον, καμία από αυτές τις ανησυχίες δεν έχει αντιμετωπιστεί έκτοτε, όπως δείχνει το παρακάτω σχόλιο από έναν ακτιβιστικό ιστότοπο κατά των ανεμόμυλων Umwelt-Watchblog.de:
Το CFRP (πλαστικό ενισχυμένο με ίνες άνθρακα) θεωρείται το υλικό του μέλλοντος. Είναι ελαφρύ, άκαμπτο και πολύ ισχυρό και χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο στην κατασκευή οχημάτων και αεροσκαφών καθώς και σε ανεμογεννήτριες. Σε περίπτωση πυρκαγιάς, ωστόσο, οι ίνες άνθρακα φτάνουν σε θερμοκρασίες άνω των 650 βαθμών και φτάνουν σε κρίσιμο μέγεθος που μπορεί να διαπεράσει τους πνεύμονες, σύμφωνα με τον καθηγητή Sebastian Eibl από το Ινστιτούτο Στρατιωτικών Επιστημών στο Erding.
Καθώς οι κινητήρες των ανεμογεννητριών δεν μπορούν να σβήσουν σε περίπτωση πυρκαγιάς σε ύψος 160 μέτρων, οι πυροσβεστικές δυνάμεις αναγκάζονται να περιοριστούν στον αποκλεισμό της επικίνδυνης ζώνης με φλοτέρ ταινία, ανάλογα με την κατεύθυνση και την εξάπλωση του ανέμου, και να ελπίζουν ότι τα ιπτάμενα φλεγόμενα τμήματα δεν θα προκαλέσουν δευτερογενείς πυρκαγιές στο έδαφος...
Δεν υπάρχουν επίσημες στατιστικές για τις ανεμογεννήτριες που έχουν πιάσει φωτιά- ο αριθμός των ανεμογεννητριών που έχουν πλέον υποστεί ζημιές αποκρύπτεται σκόπιμα από τις ομοσπονδιακές και πολιτειακές αρχές και το λόμπι της αιολικής ενέργειας, ώστε να μην ανησυχεί το κοινό λόγω των κινδύνων για την υγεία που προκαλούν οι πυρκαγιές και οι εξαιρετικά τοξικές ίνες. Οι ανεπίσημες στατιστικές αναφέρουν περίπου 30 έως 40 πυρκαγιές αιολικών εγκαταστάσεων ετησίως- ωστόσο, λόγω της έλλειψης επίσημων στατιστικών στοιχείων, ο αριθμός των μη αναφερόμενων περιπτώσεων είναι πιθανό να είναι υψηλότερος. Ως αποτέλεσμα της τρέχουσας επιτάχυνσης της επέκτασης της αιολικής ενέργειας, μπορεί να υποτεθεί ότι ο αριθμός των πυρκαγιών που προκαλούνται από ατυχήματα σε ανεμογεννήτριες και οι κίνδυνοι για την υγεία που προκαλούνται από την απελευθέρωση τοξικών και ιδιαίτερα τοξικών ινών κοντά στις ανεμογεννήτριες θα αυξηθούν σημαντικά σε ολόκληρη τη Γερμανία και τη χώρα.
Αυτό γράφτηκε από τον Hansjörg Jung στα τέλη Ιανουαρίου 2023.
Τέλος, δεδομένου ότι αυτά τα υλικά από πολυμερή ενισχυμένα με ίνες άνθρακα χρησιμοποιούνται επίσης για αεροπλάνα (σκεφτείτε επίσης: μαχητικά αεροσκάφη), ελικόπτερα, τρένα και μονάδες ελαφρών σιδηροδρόμων, καθώς και, ενδεχομένως, για αυτοκίνητα, η πιθανότητα κινδύνου είναι αναλόγως - μεγάλη. Σκεφτείτε μόνο τι θα συμβεί σε περίπτωση ατυχήματος ...
Εδώ είναι αυτό που έγραψε ο καθηγητής Sebastian Eibl το 2017:
Η τελική αξιολόγηση των τοξικολογικών επιπτώσεων των ινών άνθρακα εκκρεμεί ακόμη. Σε σύγκριση µε το πρόβληµα του αµιάντου, δεν υπάρχει αντίστοιχη µακροχρόνια εµπειρία. Κατ' αρχήν, ωστόσο, υπάρχουν ομοιότητες με τον αμίαντο. Το υλικό των ινών άνθρακα είναι επίσης χημικά μη αντιδραστικό. Η επιβλαβής επίδραση στην υγεία οφείλεται επομένως κυρίως στην κρίσιμη γεωμετρία των ινών. Είναι επίσης πιο δύσκολη η διάσπαση του υλικού στις κυψελίδες των πνευμόνων, καθώς τα μακροφάγα δεν μπορούν να εγκλωβίσουν αυτά τα θραύσματα ινών, κυρίως λόγω του μήκους τους, και πεθαίνουν κατά τη διαδικασία. Είναι επομένως πολύ πιθανό ότι οι εισπνεόμενες σκόνες ινών παραμένουν στον ανθρώπινο πνευμονικό ιστό για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα ...
Σύμφωνα με τους τεχνικούς κανόνες για τις επικίνδυνες ουσίες, τις εργασίες κατεδάφισης, ανακαίνισης και συντήρησης με παλιό ορυκτοβάμβακα (TRGS 521) και την "Έννοια μέτρων σχετικά με τον κίνδυνο για δραστηριότητες με καρκινογόνες επικίνδυνες ουσίες" (TRGS 910), πρέπει να λαμβάνονται διάφορα μέτρα προστασίας στις συγκεντρώσεις ινών που προσδιορίζονται, προκειμένου να αποφεύγεται η έκθεση σε κρίσιμη σκόνη ινών. Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού με μάσκα λεπτής σκόνης (FFP3), προστασία των ματιών, γάντια και προστατευτική στολή μίας χρήσης. Αποφύγετε την απελευθέρωση ινών κατά το χειρισμό καμένου υλικού CFRP. Το υλικό που πρόκειται να απορριφθεί πρέπει να συσκευάζεται στεγανά από σκόνη σε πλαστικές μεμβράνες/σακούλες ...
Στις περιγραφόμενες καταστάσεις ατυχημάτων, ο κίνδυνος από οξέα τοξικά προϊόντα πυρκαγιάς ή άλλα συνοδά συμπτώματα πυρκαγιάς πρέπει να θεωρείται... κρίσιμος. Αυτό περιορίζει τη δυνητικά κινδυνεύουσα ομάδα ανθρώπων στο προσωπικό διάσωσης και την αστυνομία σε περίπτωση επαναλαμβανόμενης έκθεσης [για να μην πούμε τίποτα για τα θύματα που βοηθήθηκαν από τους πρώτους ανταποκριτές]
Έτσι, τώρα γνωρίζετε.
Σύμφωνα με την απλή φόρμουλα "δείξε μου το κίνητρο και θα εξηγήσω το αποτέλεσμα", μπορούμε επίσης να δούμε γιατί υπάρχει μια κουλτούρα σιωπής γύρω από αυτά τα προβλήματα: πρόκειται για μια τεράστια απάτη-άχρηστων και επικίνδυνων κυβερνητικών έργων με σκοπό την απόσπαση περισσότερων φόρων από τους πολίτες, που πληρώνεται από τη λεγόμενη "Πράσινη™" στροφή της οικονομίας και της κοινωνίας.
Αυτό θα τελειώσει μόνο αν αλλάξει η πολιτική στις Βρυξέλλες.
Σ̲χ̲ε̲τ̲ι̲κ̲ά̲ ̲μ̲ε̲ ̲τ̲ο̲ν̲ ̲σ̲υ̲γ̲γ̲ρ̲α̲φ̲έ̲α̲:̲ ̲Το Epimetheus είναι ένα ψευδώνυμο που υιοθετήθηκε από τον Stephan Sander-Faes, ο οποίος είναι ιστορικός του πρώιμου νεότερου και σύγχρονου ευρωπαϊκού πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο του Μπέργκεν της Νορβηγίας. Ξεκίνησε τη σελίδα Substack "Die Fackel 2.0" όχι μόνο για να δημοσιεύει τα δικά του άρθρα, αλλά και για να δημοσιεύει μεταφράσεις όσων θεωρεί σημαντικές πληροφορίες που δεν είναι διαθέσιμες στον αγγλικό αναγνώστη ή στο διεθνές κοινό. Καλύπτει τη σύγχρονη πολιτική, από μια συγκεκριμένη προοπτική της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, με μια εν μέρει σκανδιναβική κλίση, παρέχοντας έτσι πλαίσιο σε διάφορα πολιτικά και ιστορικά ζητήματα που διαφορετικά μπορεί να είναι απρόσιτα για τον αγγλόφωνο αναγνώστη. Μπορείτε να εγγραφείτε και να τον ακολουθήσετε στο Substack ΕΔΩ. Αν σας άρεσε αυτό το άρθρο και θα θέλατε να βοηθήσετε να στηρίξετε το συνεχές έργο μου, ο παρακάτω σύνδεσμος είναι μια επιλογή.
Παρακαλώ βοηθήστε να στηρίξετε το έργο μου. 🙏
---Δικτυογραφία :
“Nasty fibres” given off by wind turbine blades are as dangerous as asbestos – The Expose
https://expose-news.com/2024/08/06/nasty-fibres-given-off-by-wind-turbine-blades/